VƯỜN KIỂU MẪU 5. Bộ tiêu chí và cuộc thi " Vườn chuẩn NTM đẹp 2022 " của tỉnh Nghệ An

Bộ tiêu chí và cuộc thi " Vườn chuẩn NTM đẹp 2022" của tỉnh Nghệ An

1. Chủ trương, chính sách xây dựng " vườn chuẩn NTM" của tỉnh Nghệ An

Xuất phát từ thực tiễn, tỉnh Nghệ An những năm gần đây xác định kinh tế vườn là một cột trụ và có vị trí quan trọng trong nền kinh tế của địa phương. Đặc biệt là các xã, các huyện có điều kiện đất đai, thổ nhưỡng và khí hậu, kinh tế vườn đã mang lại hiệu quả rất lớn đối với người nông dân. Nếu so với trồng lúa, trồng hoa màu, chăn nuôi... thì kinh tế vườn vượt trội về hiệu quả kinh tế, có thị trường rộng lớn. Nhằm nâng cao vai trò của kinh tế vườn trong xây dựng NTM, tính Nghệ An có chủ trương và ban hành các văn bản sau:

- Kế hoạch 410/KH-UBND của UBND tỉnh Nghệ An, ngày 27 tháng 6 năm 2018, về việc thực hiện xây dựng Vườn chuẩn Nông thôn mới trên địa bàn tỉnh Nghệ An, giai đoạn 2018 - 2020. Trước ngày 15/12/2018, mỗi huyện lựa chọn 5 - 10 hộ gia đình để thí điểm tổ chức thực hiện xây dựng Vườn chuẩn NTM; các huyện thành lập Ban Chỉ đạo xây dựng Vườn chuẩn NTM ở các xã được lựa chọn thí điểm...

- Quyết định số 482/QĐ-SNN-VPĐP, ngày 29 tháng 6 năm 2018 giữa Sở Nông nghiệp ban hành cụ thể Bộ tiêu chí xây dựng vườn chuẩn Nông thôn mới, áp dụng trên địa bàn tỉnh Nghệ An, giai đoạn 2018 - 2020.

- Nghị quyết số: 24/2020/NQ-HĐND ngày 13/12/2020 của Hội đồng nhân dân tỉnh Nghệ An về một số chính sách hỗ trợ trong xây dựng nông thôn mới trên địa bàn tỉnh Nghệ An, giai đoạn 2021 - 2025. Theo đó, ngân sách hỗ trợ hộ đạt vườn chuẩn NTM 15 triệu đồng/01vườn chuẩn NTM (mỗi xã từ 5 đến 10 vườn), phần vốn hỗ trợ chủ yếu cho các nội dung như: quy hoạch, làm hàng rào xanh, hỗ trợ giống cây, ứng dụng tiến bộ khoa học công nghệ vào sản xuất (hệ thống tưới tiết kiệm, chế phẩm sinh học, sản xuất nông nghiệp hữu cơ...)...

- Hướng dẫn số 100/HD-VPĐP.KH ngày 18/7/2022 của Văn phòng điều phối chương trình NTM tỉnh Nghệ An V/v thực hiện xây dựng vườn chuẩn NTM theo Quyết định số 1541/QĐ-UBND ngày 06/6/2022 của UBND tỉnh Nghệ An về việc Ban hành Bộ tiêu chí thôn, xóm, bản đạt chuẩn nông thôn mới; Vườn chuẩn NTM trên địa bàn tỉnh Nghệ An.

Xây dựng vườn đẹp NTM không phải là làm mới hoàn toàn, mà dựa trên nền tảng đã có sẵn cải tạo điều chỉnh cốt vườn, có sự tư vấn của chuyên gia, nhà khoa học để hoàn thiện hơn, giúp nông dân có quy hoạch, xây dựng phát triển rõ ràng, không phải mang tính tự phát như trước, dẫn đến thiếu tính khoa học, kém hiệu quả. Đích hướng đến trong xây dựng vườn chuẩn NTM phải đạt “3 đẹp”: Đẹp nhà, đẹp vườn, đẹp khu dân cư và góp phần phát triển kinh tế vườn hộ cho người dân.

Một "vườn chuẩn NTM" được công nhận

2. Bộ tiêu chí vườn chuẩn NTM của tỉnh Nghệ An

a) Ngày 29 tháng 6 năm 2018, Sở Nông nghiệp và PTNT ra Quyết định 482/QĐ-SNN-VPĐP ban hành cụ thể Bộ tiêu chí xây dựng vườn chuẩn Nông thôn mới, áp dụng trên địa bàn tỉnh Nghệ An, giai đoạn 2018 - 2020, bao gồm 5 chỉ tiêu:

- Tiêu chí 1 Quy hoạch và thực hiện quy hoạch: có bản vẽ hoặc sơ đồ quy hoạch - thiết kế vườn hộ, được UBND xã thẩm định và chấp thuận, sau quá trình thực hiện phải đạt.

- Chỉ tiêu 2 là Ứng dụng tiến bộ khoa học kỷ thuật: Có hệ thống tưới, tiêu khoa học và ít nhất có áp dụng một trong các ứng dụng tiến bộ khoa học, công nghệ tiên tiến khác vào sản xuất, thu hoạch, bảo quản và chế biến phải đạt.

- Chỉ tiêu 3: là sản phẩm hàng hóa đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm.Sản phẩm từ vườn phải đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm, giá trị sản phẩm thuộc nhóm sản phẩm nông nghiệp, hàng hóa chủ lực của xã, chiếm tỷ lệ tối thiểu 50% tổng giá trị sản phẩm từ vườn.

- Tiêu chí 4 là Môi trường cảnh quan. Môi trường, cảnh quan, tỷ lệ hàng rào xanh (tối thiểu hàng rào phía trước) đạt 80% trở lên, tỷ lệ cây xanh trong diện tích đất ở hộ gia đình phải đạt từ 20% trở lên, đối với hộ có chuồng trại chăn nuôi thì phải đảm bảo đúng quy cách kỹ thuật, đảm bảo vệ sinh môi trường (có sử dụng biogas hoặc chế phẩm sinh học; đảm bảo vệ sinh môi trường,…), có hệ thống mương thoát nước thải hợp vệ sinh, không ô nhiễm môi trường, chất thải rắn trong hộ gia đình, trước khi tập kết tại điểm thu gom, phải được phân loại.

- Tiêu chí 5 là Thu nhập: Thu nhập trên cùng một đơn vị diện tích đối với cây trồng trong vườn so với thu nhập so với từ trồng lúa trong xã ≥ 5 lần trở lên.Những hộ đủ điều kiện xây dựng vườn chuẩn, có diện tích vườn tối thiểu 500m2 trở lên và có tổng thu nhập 30 triệu đồng/năm và thu nhập tăng theo định mức của diện tích.

( Chi tiết xem file đính kèm)

b) Ngày 6/6/2022 UBND tỉnh Nghệ An ban hành chính thức Bộ tiêu chí xây dựng Vườn chuẩn NTM tại Quyết định số 1541/QĐ-UBND. Bộ tiêu chí mới ban hành cơ bản dựa trên Bộ tiêu chí do Sở NN&PTNT ban hành năm 2018, có bổ sung thêm 1 số chi tiết về liên kết sản xuất, thu nhập... ( chi tiết xem file đính kèm). 

3. Về tổ chức thức hiện:  

- Căn cứ Kế hoạch 410/KH-UBND của UBND tỉnh Nghệ An ngày 27/6/2018 về việc thực hiện xây dựng vườn chuẩn NTM, Sở Nông nghiệp và PTNT, Văn phòng Điều phối Chương trình mục tiêu Quốc gia XDNTM tỉnh Nghệ An, chịu trách nhiệm điều hành, kế hoạch xây dựng vườn chuẩn NTM trên địa bàn toàn tỉnh theo từng lộ trình và giai đoạn cụ thể. UBND cấp huyện sẽ ký quyết định công nhận vườn chuẩn NTM đạt tiêu chí trên địa bàn.

- HLV tỉnh Nghệ An được giao nhiệm vụ phụ trách về nội dung, chuyên môn, đã trực tiếp biên soạn giáo trình: “Xây dựng vườn chuẩn NTM”, phối hợp với Hội Nông dân tỉnh, Văn phòng Điều phối Chương trình mục tiêu Quốc gia XDNTM tỉnh Nghệ An, Hội Liên hiệp Phụ nữ tỉnh, Phòng nông nghiệp, Hội Làm vườn cấp huyện và các đơn vị cấp xã tổ chức giảng dạy, phổ biến các tiêu chí  cho hội viên, nông dân; xây dựng kế hoạch, lập các ban điều hành từ tỉnh xuống cơ sở tiến hành khảo sát và xây dựng phương án để thực hiện, với phương châm vừa học lý thuyết vừa đến tận vườn cầm tay chỉ việc, giúp nhiều gia đình tiếp cận được chủ trương. Hướng dẫn hội viên, nông dân viết đơn đăng ký, xây dựng vườn theo đúng các tiêu chí đề ra, khuyến khích mỗi hộ khi thực hiện xây dựng vườn chuẩn NTM để làm mẫu bằng các nguồn chính sách của tỉnh như hỗ trợ trung bình 15 triệu đồng/vườn.

- Đến tháng 9/2022, toàn tỉnh đã có hơn 700 vườn đăng ký thực hiện, có 256 vườn đã thẩm định và được công nhận vườn chuẩn nông thôn mới giai đoạn 2021 – 2025.

4. Cuộc thi 'Vườn chuẩn nông thôn mới đẹp' tỉnh Nghệ An năm 2022

- UBND tỉnh Nghệ An đã có Thông báo số 155/TB-UBND ngày 26/3/2021 về chủ trương xây dựng kế hoạch phát động và tổ chức cuộc thi “Vườn chuẩn NTM đẹp” năm 2022 trên địa bàn. UBND tỉnh đồng ý chủ trương giao Hội Nông dân tỉnh chủ trì, phối hợp với Sở Nông nghiệp và PTNT, HLV tỉnh xây dựng kế hoạch phát động và tổ chức cuộc thi “Vườn chuẩn NTM đẹp” năm 2022 trên địa bàn tỉnh. Phát động cuộc thi là nhằm đốc thúc các đơn vị liên quan cùng vào cuộc, đẩy mạnh và nâng cao hiệu quả trong công tác xây dựng vườn chuẩn NTM, về số lượng cũng như chất lượng, đồng thời để ghi nhận thành quả đạt được sau 3 năm triển khai, thấy rõ sự nổi bật  những thành quả từ công tác xây dựng vườn chuẩn NTM mang lại. Qua đó, phát hiện, tôn vinh, biểu dương những khu vườn đẹp, có giá trị kinh tế cao, đang góp phần tạo môi trường không khí trong lành, cảnh quan xanh, sạch, đẹp, ấm cúng, hài hòa, giữ gìn gắn bó với cuộc sống gia đình, phát huy truyền thống địa phương, làm điểm nhấn cho du khách đến tham quan học tập. Các chủ hộ có vườn đạt giải sẽ được tôn vinh tại Lễ trao giải Cuộc thi “Vườn chuẩn nông thôn mới đẹp” năm 2022 và được Chủ tịch UBND tỉnh tặng Bằng khen.

- Phân bổ số lượng vườn chuẩn nông thôn mới dự thi cụ thể như sau: Đơn vị có từ 1-4 vườn chuẩn nông thôn mới cấp tỉnh được phân bổ 1 vườn dự thi; Đơn vị có từ 5-9 vườn chuẩn nông thôn mới cấp tỉnh được phân bổ 2 vườn dự thi; Đơn vị có từ 10-19 vườn chuẩn nông thôn mới cấp tỉnh được phân bổ 3 vườn dự thi; Đơn vị có từ 20-39 vườn chuẩn nông thôn mới cấp tỉnh được phân bổ 4 vườn dự thi; Đơn vị có từ 40 vườn chuẩn trở lên được phân bổ 5 vườn dự thi. Ban Tổ chức sẽ chấm sơ khảo chọn ra 25 vườn vào vòng chung khảo. Tại vòng chung khảo, Ban Giám khảo sẽ tổ chức đánh giá, thẩm định, chấm điểm trực tiếp tại 25 vườn tiêu biểu. Từ đó, Ban Tổ chức cuộc thi sẽ lựa chọn và cấp Giấy chứng nhận cho 16 vườn đạt giải (1 giải Nhất, 2 giải Nhì, 3 giải Ba và 10 giải Khuyến khích). Các chủ hộ có vườn đạt giải sẽ được tôn vinh tại Lễ trao giải Cuộc thi “Vườn chuẩn nông thôn mới đẹp” năm 2022 và được Chủ tịch UBND tỉnh tặng Bằng khen.

- Tại Quyết định số 2971/QĐ-BTCCT ngày 30/9, Ban tổ chức cuộc thi Vườn chuẩn Nông thôn mới đẹp đã ban hành Thể lệ Cuộc thi “Vườn chuẩn nông thôn mới đẹp” tỉnh Nghệ An năm 2022.

- Đối tượng, điều kiện dự thi: Vườn đạt chuẩn nông thôn mới được các huyện, thành, thị giới thiệu tham dự cuộc thi theo chỉ tiêu phân bổ của Ban Tổ chức cuộc thi “Vườn chuẩn nông thôn mới đẹp” cấp tỉnh. Mỗi hồ sơ dự thi gồm: phiếu đăng ký dự thi, báo cáo thuyết minh kết quả xây dựng vườn chuẩn nông thôn mới của từng chủ vườn, Video clip giới thiệu về vườn, bản sao quyết định công nhận vườn đạt chuẩn nông thôn mới.

- Ban tổ chức cuộc thi Vườn chuẩn Nông thôn mới đẹp cấp tỉnh đề nghị Ban Tổ chức cuộc thi cấp huyện hướng dẫn các hộ xây dựng hồ sơ theo quy định; tiến hành thẩm định và gửi hồ sơ dự thi về Ban Tổ chức cuộc thi cấp tỉnh (qua Hội Nông dân tỉnh Nghệ An, Số 01 Nguyễn Văn Cừ, TP. Vinh, Nghệ An). Thời hạn nhận hồ sơ dự thi tại tỉnh: Từ ngày 30/10/2022 đến hết ngày 05/11/2022.

- Cuộc thi được tổ chức theo hình thức xét duyệt hồ sơ kết hợp thẩm định thực tế, gồm 2 vòng thi: Vòng sơ khảo: Ban Giám khảo chấm điểm qua hồ sơ và video clip, chọn ra 25 vườn đẹp nhất vào vòng chung khảo. Điểm chấm tối đa: 110 điểm. Trong đó, Chất lượng quy hoạch và thực hiện quy hoạch: 10 điểm; Mức độ ứng dụng khoa học kỹ thuật và liên kết sản xuất: 20 điểm; Sản phẩm từ vườn: 15 điểm; Môi trường - cảnh quan: 30 điểm; Thu nhập: 25 điểm; Cách làm sáng tạo, hiệu quả: 10 điểm. Việc chấm và tổng hợp điểm được thực hiện theo nguyên tắc: Tất cả các phần thi đều phân khai điểm theo 5 tiêu chí Vườn chuẩn nông thôn mới và cách làm sáng tạo. Các giám khảo chấm điểm độc lập vào phiếu và chịu trách nhiệm về kết quả chấm của mình. Điểm xếp giải của mỗi vườn là bình quân tổng số điểm của các giám khảo cho tất cả các phần thi xếp theo thứ tự ưu tiên từ cao đến thấp. Khi chấm từng tiêu chí, trường hợp có giám khảo chấm điểm lệch từ 3 điểm trở lên so với bình quân chung của cả Ban giám khảo thì tập thể giám khảo thảo luận và quyết định cho phù hợp.

Ban Tổ chức cuộc thi cấp giấy chứng nhận và trao thưởng cho 16 vườn chuẩn nông thôn mới đẹp, cơ cấu cụ thể như sau: 01 giải nhất; 02 giải nhì; 03 giải ba;10 giải khuyến khích. Dự kiến, vòng sơ khảo sẽ hoàn thành trước ngày 15/11; vòng chấm chung khảo sẽ hoàn thành trước ngày 30/11 và Lễ tổng kết, trao giải cuộc thi sẽ diễn ra vào ngày 10/12/2022.

 - Bộ tiêu chí do Sở NN&PTNT ban hành năm 2018 : tiêu chí vườn chuẩn NTM nghệ an 

- Bộ tiêu chí do UBND tỉnh ban hành tháng 6/2022: tiêu chí vườn chuẩn NTM nghệ an - UBND tỉnh ban hành 6-2022