GIẢI PHÁP KHCN NÂNG CAO HIỆU QUẢ KINH TẾ VAC Bài 7. Giải pháp phát triển thương hiệu Nhãn lồng Hưng Yên Kiến nghị từ một Chi hội làm vườn

Giải pháp phát triển thương hiệu Nhãn lồng Hưng Yên

Kiến nghị từ một Chi hội làm vườn

 ( Báo cáo của Chủ nhiệm HTX Nhãn Miền Thiết tại Diễn đàn khuyến nông @ trực tuyến do Hội làm vườn Việt nam tổ chức)

I. ĐẶC ĐIỂM TÌNH HÌNH

Là một xã thuần nông nằm ở phía Tây Bắc của huyện Khoái Châu, Hàm Tử được coi là địa phương có diện tích trồng nhãn thuộc diện lớn nhất của huyện. Ngoài diện tích nhãn trồng trong vườn, ven đường, các hộ dân còn chuyển cây nhãn ra trồng ở ngoài đồng, hoặc thuê các khu đất trũng để cải tạo, chuyển đổi thành đất trồng nhãn. Hiện nay, có thể khẳng định, tất cả các hộ dân có diện tích đất vườn, đất canh tác đều đang trồng nhãn lồng, chủ yếu là giống nhãn chín muộn Miền Thiết. Qua đó, góp phần cùng cơ quan chức năng xây dựng thương hiệu nhãn chín muộn của huyện Khoái Châu, đưa sản phẩm này trở thành mặt hàng nông sản, chất lượng, uy tín, đủ tiêu chuẩn để bán ra thị trường, và hướng tới xuất khẩu ra thị trường quốc tế.

Những năm gần đây, HTX nhãn Miền thiết đã có nhiều nỗ lưc, sáng tạo, thường xuyên áp dụng những kỹ thuật mới, tạo ra sản phẩm có sức cạnh tranh trên thị trường.Phát huy hiệu quả của mô hình sản xuất.Áp dụng Khoa học kỹ thuật vào trồng và chăm sóc cây nhãn; đặc biệt là việc dùng phân bón và thuốc Bảo vệ thực vật,áp dụng các loại phân bón có nguồn gốc hữu cơ, vi sinh thân thiện môi trường và áp dụng đúng quy trình của VietGap để sản phẩm đầu ra đạt chất lượng tiêu thụ trên thị trường và đảm bảo được thương hiệu Nhãn lồng Hưng Yên, khẳng định với người tiêu dùng và để người tiêu dùng hiểu rõ hơn quy trình sản xuất “nói cách khách là truy xuất được nguồn gốc”....HTX Nhãn Miền Thiết xây dựng kế hoạch sản xuất kinh doanh hàng năm, lấy phương châm vì sức khỏe của người sản xuất và của người tiêu dùng đặt nên hàng đầu và là phương châm để sản  xuất…

II. TÌNH HÌNH SẢN XUẤT VÀ TIÊU THỤ SẢN PHẨM

1.Tổ chức sản xuất

     Những năm gần đây, HTX nhãn Miền thiết đã có nhiều nỗ lưc, sáng tạo, thường xuyên áp dụng những kỹ thuật mới, tạo ra sản phẩm có sức cạnh tranh trên thị trường.Phát huy hiệu quả của mô hình sản xuất.Áp dụng Khoa học kỹ thuật vào trồng và chăm sóc cây nhãn; đặc biệt là việc dùng phân bón và thuốc Bảo vệ thực vật,áp dụng các loại phân bón có nguồn gốc hữu cơ, vi sinh thân thiện môi trường và áp dụng đúng quy trình của VietGap để sản phẩm đầu ra đạt chất lượng tiêu thụ trên thị trường và đảm bảo được thương hiệu Nhãn lồng Hưng Yên, khẳng định với người tiêu dùng và để người tiêu dùng hiểu rõ hơn quy trình sản xuất “nói cách khách là truy xuất được nguồn gốc”....HTX Nhãn Miền Thiết xây dựng kế hoạch sản xuất kinh doanh hàng năm, lấy phương châm vì sức khỏe của người sản xuất và của người tiêu dùng đặt nên hàng đầu và là phương châm để sản  xuất…..để làm rõ thêm các nội dung trên, tôi xin tham luận về SX nhãn và một số giải pháp để tiêu thụ nhãn cho nhân dân như sau:

Nhãn lồng từ lâu đã được biết đến là một “sản vật tiến vua” nổi tiếng của tỉnh Hưng Yên, là một "thương hiệu" độc quyền mang nét đặc trưng và niềm tự hào của đất và người dân HY. Trong tỉnh, Huyện Khoái Châu được coi là vùng trồng nhãn lớn nhất, khoảng 1600 ha nhãn, phần lớn là giống nhãn Miền Thiết. Là một xã thuần nông nằm ở phía Tây Bắc của huyện Khoái Châu, Hàm Tử được coi là địa phương có diện tích trồng nhãn thuộc diện lớn nhất của huyện. Với lợi thế của địa phương có giống nhãn Miền Thiết, Hàm Tử đã trở thành vùng trồng nhãn quy mô lớn, thu hút được đông đảo khách trong và ngoại tỉnh về thăm quan, mua hàng.

     Hiện nay, các hộ sản xuất nhãn của xã, có sự liên kết giữa các hộ với nhau tạo thành vùng sản xuất chuyên canh,tập trung  có quy mô lớn, hoạt động của các HTX – THT sản xuất, thu mua, tiêu thụ nhãn cho nhân dân góp phần ổn định,yên tâm sản xuất cho bà con nhân dân trong và ngoài xã,qua đó khẳng định thương hiệu của giống nhãn Miền Thiết, ra bên ngoài thị trường trong và ngoài tỉnh, hướng tới xuất khẩu. Qua đó, giúp các hộ trồng nhãn đem lại thu nhập cao và ổn định…

     Năm 2021, tổng diện tích trồng nhãn của các HTX – THT trên địa bàn của xã hiện khoảng 270 ha, sản lượng  ước đạt trên 2000 tấn trong đó có 230 ha đã được cấp giấy chứng nhận VietGAP, số diện tích còn lại được sản xuất theo hướng an toàn VietGAP và đến tháng 8 năm 2021 xẽ được công nhận diện tích còn lại.Thực hiện sự chỉ đạo của Lãnh đạo tỉnh, LĐ huyện về mở rộng diện tích nhãn vietgap trên địa bàn của xã. Tham mưu cho Đảng ủy xã thành lập ban quản lý sản xuất nhãn vietgap của xã Hàm Tử phân công đ/c phó CT -  UBND xã làm trưởng ban, hai đ/c phó ban là đ/c cán bộ địa chính giao thông thủy lợi và đ/c CT – HND, các đ/c cấp ủy, trưởng phó các thôn, các giám đốc HTX, các tổ trưởng THT là ủy viên. Tính đến nay chúng tôi có 2 HTX và 11 THT, Hàng năm đều họp triển khai đến các HTX – THT và các hộ sản xuất nhãn trên địa bàn của xã để thực hiện. Chúng tôi nhận thấy sản xuất Nhãn VietGAP  là một quy trình áp dụng tự nguyện, có mục đích hướng dẫn các nhà sản xuất nâng cao chất lượng, bảo đảm vệ sinh an toàn, nâng cao hiệu quả, ngăn ngừa hoặc giảm tối đa những nguy cơ tiềm ẩn về hóa học, sinh học và vật lý có thể xảy ra trong suốt quá trình sản xuất, thu hoạch, chế biến, bảo quản, vận chuyển mua bán... Những mối nguy cơ này tác động xấu đến chất lượng, vệ sinh an toàn, môi trường và sức khỏe của con người. Chính vì vậy, các tổ chức, cá nhân sản xuất, kinh doanh muốn cung cấp nông sản sạch, vệ sinh an toàn theo tiêu chuẩn quốc tế cần áp dụng VietGAP và được chứng nhận.Sản xuất  Nhãn theo hướng VIetGAP là các thành viên HTX - THT cũng như nông dân  được tiếp cận với những biện pháp kỹ thuật canh tác tiên tiến, quản lý dịch hại, quản lý vườn trồng theo VietGAP đảm bảo an toàn thực phẩm  tạo sức lan tỏa cho các thành viên trồng nhãn và các hộ sản xuất nông nghiệp khác trên địa bàn.

     Các thành viên HTX cũng như hộ nông dân được tập huấn, chuyển giao khoa học kỹ thuật sản xuất nhãn an toàn, Mỗi thành viên HTX phải thực hiện đúng các quy trình kỹ thuật sản xuất nhãn theo quy định GAP cơ bản như: sử dụng đúng các loại thuốc bảo vệ thực vật có trong danh mục được nhà nước cho phép sử dụng.  Chăm sóc, thu hoạch sản phẩm theo quy trình kỹ thuật đã được tập huấn, không vứt rác thải, sau thu hoạch, bao bì thuốc bảo vệ thực vật,… bừa bãi tại ruộng. Tuyệt đối không được sử dụng nước phân tươi, phân chuồng chưa qua xử lý để bón cho nhãn; Các thành viên phải ghi chép toàn bộ quá trình sản xuất vào sổ theo dõi, dưới sự hướng dẫn của các cán bộ kỹ, thuật đầy đủ và trung thực; Toàn bộ quá trình sản xuất của các thành viên đặt dưới sự giám sát của bộ phận kỹ thuật và Ban VietGAP của xã, diện tích các hộ tham gia trong nhóm đã được quy hoạch để sản xuất nhãn an toàn, phải trồng đúng các loại cây đạt tiêu chuẩn  đã đăng ký hàng vụ, không được thay đổi vùng quy hoạch, trồng các loại cây trồng khác ngoài những loại nhãn đăng ký trước các vụ sản xuất…

       Có được kết quả như trên là có sự quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo của Ủy ban nhân dân tỉnh, các cấp, các sở, ngành của tỉnh, huyện, một số cơ quant rung ương trong đó có Hội làm vườn Việt nam,  đã tạo điều kiện giúp đỡ như quảng bá giới thiệu sản phẩm, tổ chức hội nghị xúc tiến thương mại, kết nối  cung cầu, giới thiệu những đặc sản của tỉnh Hưng Yên với các doanh nghiệp để tiêu thụ cho nhân dân. Hỗ trợ cho các HTX  - THTvề sản xuất chuỗi nhãn an toàn  về chứng nhận VietGAP, về tem nhãn mác, hạ tầng vùng sản xuất, phát triển các hình thức tổ chức kinh tế hợp tác trong nông nghiệp trên địa bàn tỉnh Hưng Yên giai đoạn 2015 – 2020.

2.Tình hình tiêu thụ sản phẩm

     HTX Nhãn Miền Thiết xây dựng kế hoạch sản xuất kinh doanh hàng năm, lấy phương châm vì sức khỏe của người sản xuất và ATVSTP của người tiêu dùng đặt nên hàng đầu và là phương châm để sản  xuất. Qua đó, góp phần cùng cơ quan chức năng xây dựng thương hiệu nhãn chín muộn của huyện Khoái Châu, nhãn lồng hưng yên, đưa sản phẩm này trở thành mặt hàng nông sản, chất lượng, uy tín ra thị trường đủ tiêu chuẩn để bán ra thị trường, và hướng tới xuất khẩu ra thị trường quốc tế. Tăng cường các hoạt động xúc tiến thương mại, quảng bá giới thiệu sản phẩm nhãn thông qua việc liên doanh, liên kết với các tổ chức, cá nhân, các doanh nghiệp trong và ngoài tỉnh để thúc đẩy việc tiêu thụ sản phẩm cho các hộ thành viên.

III. ĐỀ XUẤT GIẢI PHÁP, KIẾN NGHỊ

1. Giải pháp

    Để thực hiện tốt  Đề  án tái cơ cấu ngành nông nghiệp tỉnh Hưng Yên theo hướng nâng cao giá trị gia tăng và phát triển bền vững,  sản xuất và tiêu thụ nhãn cho nhân dân. Tôi xin đưa ra một số giải pháp để các đại biểu nghiên cứu như sau:

Thứ nhất, phát triển nông nghiệp phải trên cơ sở tăng cường các điều kiện về kết cấu hạ tầng: hệ thống giao thông,thủy lợi, cung cấp điện và dịch vụ nông nghiệp. Thực hiện tốt việc quy hoạch vùng cho sản xuất cây ăn quả nói chung và vùng nhãn nói riêng để sản xuất hàng hóa, áp cơ giới hóa vào sản xuất,Trước mắt giữ ổn định diện tích nhãn hiện có, áp dụng tiến bộ kỹ thuật, đưa những giống có năng suất, chất lượng như: chín sớm, chín muộn để kéo dài thời gian thu hoạch và đầu tư thâm canh để giảm áp lực thu hoạch, nâng cao chất lượng sản phẩm, nâng cao thu nhập.

Thứ hai, có chính sách hỗ trợ về ứng dụng khoa học kỹ thuật, công nghệ tiên tiến trong phát triển nông nghiệp nhằm nâng cao chất lượng hàng hóa nông sản cung cấp cho công nghiệp chế biến và phát triển thị trường tiêu thụ. Ứng dụng công nghệ bảo quản sau thu hoạch như nhà sơ chế, nhà lạnh, kho lạnh, máy sấy... với nhãn quả tươi nhằm đảm bảo chất lượng, kéo dài thời gian tiêu thụ, đa dạng sản phẩm nông nghiệp...

Thứ ba, Có cơ chế chính sách, tạo điều kiện, kết nối các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp chế biến vào địa phương để tiếp cận nghiên cứu phát triển vùng sản xuất, thu mua, chế biến, tiêu thụ nhãn cho nhân dân...

Thứ tư: Tăng cường công tác kết nối giao thương giữa các trung tâm tiêu thụ lớn ở trong nước, tiến tới đưa sản phẩm nhãn  và các nông sản khác ra tiêu thụ ở các nước trong khu vực và một số thị trường khó tính như Mỹ, EU, Nhật bản vv… Tích cực hỗ trợ các tổ chức, cá nhân tham gia các hội chợ, triển lãm, giới thiệu sản phẩm trong và ngoài tỉnh, triển khai các chương trình kết nối sản xuất, tiêu thụ đưa quả nhãn tươi vào các sàn thương mại điện tử, hệ thống phân phối bán lẻ tại các siêu thị lớn như Metro, coopmart, BigC, Aeon…và các chợ đầu mối hoa quả của Hà Nội, TPHCM.....

Thứ năm:Hướng sx nông nghiệp gắn với du lịch hiện nay đang là hướng đi phù hợp cho nông dân hiện nay, Xã Hàm Tử nói chung, htx nhãn Miền Thiết nói riêng đang có lợi thế có các mô hình phù hợp với du lịch nông nghiệp(du lịch trải nghiệm) vừa quảng bá trực tiếp được sp và bán sp cho du khách trải nghiệm...đề nghị với các cấp hỗ trợ về cơ chế, chính sách...để xã sớm được triển khai thực hiện mô hình này...

2. Kiến nghị

Một là:có chính sách hỗ trợ người dân ứng dụng khoa học kỹ thuật, công nghệ tiên tiến trong phát triển nông nghiệp nhằm nâng cao chất lượng hàng hóa nông sản cung cấp cho công nghiệp chế biến và phát triển thị trường tiêu thụ. Ứng dụng công nghệ bảo quản sau thu hoạch phù hợp với nhãn quả tươi nhằm đảm bảo chất lượng, kéo dài thời gian tiêu thụ, giảm áp lực thu hoạch.

Hai là: Có cơ chế chính sách, tạo điều kiện, kết nối các doanh nghiệp đầu tư vào lĩnh vực nông nghiệp, đặc biệt là doanh nghiệp chế biến vào địa phương để tiếp cận nghiên cứu phát triển vùng sản xuất, thu mua, chế biến, tiêu thụ nhãn.

Ba là:Hỗ trợ trang thiết bị như: máy sấy, kho lạnh và các nguồn vốn ưu đãi…