Thay đổi tư duy sản xuất
Trước nhu cầu của người tiêu dùng về sử dụng sản phẩm nông nghiệp sạch, an toàn cho sức khỏe, bảo bệ môi trường, giảm chi phí đầu vào trong sản xuất nông nghiệp… thì việc phát triển nông nghiệp hữu cơ là hướng đi bền vững cho ngành nông nghiệp Hải Phòng. Tại đây, các sản phẩm nông nghiệp công nghệ cao phát huy được tối đa giá trị nông sản, đáp ứng nhu cầu thị trường, giảm sức lao động, tăng lợi nhuận.
Là một trong những HTX sản xuất nông nghiệp công nghệ cao quy mô tại Hải Phòng, HTX Đầu tư phát triển Sông Giá (phường Trần Hưng Đạo, TP. Thủy Nguyên) trở thành điểm sáng trong phát triển mô hình nông nghiệp xanh, tuần hoàn.
Với quy trình sản xuất khép kín, sử dụng phân hưu cơ do HTX sản xuất, đã cho thu về những sản phẩm nông nghiệp sạch, chất lượng.
Trong khi nhiều cơ sở sản xuất nông nghiệp còn loay hoay với bài toán rác thải, tồn dư hóa chất và thiếu bền vững, thì HTX Sông Giá đã tạo dựng thành công quy trình sản xuất khép kín, nơi mọi phế - phụ phẩm đều được tái sinh thành giá trị mới.
HTX Sông Giá sử dụng bèo lục bình làm nguyên liệu đầu vào để nuôi trùn quế; chất thải của trùn quế được sản xuất thành 4 sản phẩm chính: phân viên trùn quế, phân viên hữu cơ, phân trùn quế bột, phân bón nước từ dịch trùn quế cao cấp.
Chia sẻ với PV Kinh tế nông thôn, chị Đỗ Thị Thúy Hà, Chủ tịch HĐQT HTX Sông Giá, cho biết, trùn quế được ví như “nhà máy sản xuất phân bón”, bởi khi chúng ăn bao nhiêu rác thì chúng lại cho ra một lượng phân tương ứng. Các sản phẩm thu được từ trùn quế là phân giun, dịch giun, sinh khối giun. Mỗi tháng, trang trại nuôi trùn quế cho thu 15 tấn phân giun, 30 tấn phân bột, 5 tấn phân viên, 5 tấn sinh khối, 10 tấn phân hữu cơ, 500 lít dịch trùn, 200kg trùn quế. Đây là những sản phẩm vừa làm sạch môi trường, vừa là nguồn dinh dưỡng cao cấp cho cây trồng.
Chị Đỗ Thị Thúy Hà, Chủ tịch HĐQT HTX Sông Giá, kiểm tra quá trình nuôi trùn quế.
Ngoài trang trại nuôi trùn quế rộng 2.000m2, HTX Sông Giá còn có khu vực trồng hoa cây cảnh, cây ăn quả theo mùa với diện tích 3.500m2. HTX sử dụng các sản phẩm phân bón từ trùn quế, thuốc trừ sâu bệnh sinh học tự sản xuất trong canh tác. Kết quả cho thấy, cây phát triển tốt, chất lượng quả ngon, ngọt. Phân bón, men vi sinh được đưa vào trồng trọt, chăn nuôi theo mô hình khép kín, không có rác thải, không tồn dư hoá chất độc hại. Mô hình không chỉ nâng cao hiệu quả sản xuất mà còn kiến tạo hệ sinh thái nông nghiệp bền vững, thân thiện với môi trường.
Với hành trang là sức trẻ lại nhạy bén trong kinh doanh, nắm bắt được nhu cầu thị trường về thực phẩm sạch, tốt cho sức khoẻ người dùng, HTX nông nghiệp công nghệ cao Đại Đồng (HTX Đại Đồng) do anh Hà Lã Thắng làm Giám đốc đã xây dựng thành công mô hình sản xuất rau hữu cơ. HTX Đại Đồng hoạt động với phương châm “5 không”: Không sử dụng thuốc diệt cỏ; không sử dụng thuốc bảo vệ thực vật; không sử dụng phân đạm; không giống biến đổi gene; không sử dụng thuốc tăng trưởng.
Năm 2023, anh Thắng thuê 1,2ha đất nông nghiệp tại xã Đại Đồng (huyện Kiến Thụy), xây dựng thành khu trồng rau hữu cơ với 32 ô, mỗi ô rộng 250m2, có hệ thống tưới nước tự động, quạt thông gió, camera theo dõi, trồng các loại rau như: muống, mồng tơi, cải ngọt, dền, dưa chuột…
Công nhân HTX Đại Đồng tỉ mỉ chăm sóc từng cây dưa.
Quy trình sản xuất khép kín từ trong ra ngoài, gieo hạt bằng máy; công đoạn làm cỏ, bắt sâu, chăm sóc rau toàn bộ đều được công nhân thực hiện thủ công. Để diệt sâu bọ tận gốc, HTX sử dụng các loại chế phẩm vi sinh như gừng, tỏi, ớt, tinh dầu… Với các cây trồng dài ngày, dùng nước vôi trong, vôi đặc quét gốc để phòng bệnh.
Mô hình sản xuất rau hữu cơ của HTX Đại Đồng đã lan tỏa, truyền cảm hứng và thay đổi tư duy canh tác nông nghiệp truyền thống của người nông địa phương, từng bước nâng cao thu nhập, góp phần xóa đói giảm nghèo và làm giàu.
Chuyển đổi xanh trong nông nghiệp
Chuyển đổi xanh đang trở thành yếu tố then chốt trong nỗ lực toàn cầu nhằm ứng phó với biến đổi khí hậu, bảo vệ môi trường và đảm bảo an ninh lương thực bền vững. Hải Phòng đang triển khai nhiều giải pháp để sản xuất nông nghiệp bền vững theo quy trình tuần hoàn và nâng chất các nông sản đặc trưng gắn với phát triển du lịch.
Hải Phòng là thành phố công nghiệp, song diện tích sản xuất nông nghiệp vẫn còn khá lớn với quy mô 75.000ha cây hàng năm (chủ yếu là lúa), 8.000ha cây lâu năm; 180 nghìn con lợn, 8,75 triệu con gia cầm; 10.650ha nuôi thủy sản. Diện tích đất rừng là 18.196 ha, tỷ lệ che phủ rừng là 8,67%.
Những năm gần đây, diện tích đất nông nghiệp liên tục giảm song nhờ tích cực thực hiện tái cơ cấu ngành nông nghiệp gắn với xây dựng nông thôn mới, giá trị sản xuất nông nghiệp luôn duy trì tốc độ tăng trưởng bình quân 0,5%/năm, đóng góp 3-4% GRDP của thành phố, góp phần đảm bảo an sinh xã hội của thành phố, nhất là ở khu vực nông thôn.
Ông Bùi Thanh Tùng, Phó Giám đốc Sở Nông nghiệp và Môi trường Hải Phòng, cho biết, chuyển đổi xanh trong ngành nông nghiệp đang là xu hướng, ưu tiên lựa chọn, là cơ hội mở ra cánh cửa cho sự đổi mới, tạo ra nguồn lực mới và mở ra các thị trường mới. Quá trình này không chỉ đòi hỏi sự thay đổi trong cách thức canh tác và quản lý nông nghiệp mà còn cần phải tích hợp công nghệ tiên tiến và các phương pháp quản trị mới để tạo ra hệ thống nông nghiệp có khả năng thích ứng cao, hoạt động hiệu quả và ít gây tác động tiêu cực đến môi trường.
“Mục tiêu đến năm 2030 của Hải Phòng là tăng trưởng GRDP nông nghiệp bình quân đạt 1,1%/năm; chiếm 4-5% GRDP của thành phố. Để đạt mục tiêu này, trong điều kiện diện tích đất nông nghiệp tiếp tục bị thu hẹp thì giải pháp trọng tâm là đẩy mạnh cơ cấu lại ngành nông nghiệp theo hướng chuyển đổi xanh; quy mô sản xuất tập trung, hàng hoá; bảo đảm môi trường, thích ứng với biến đổi khí hậu, nước biển dâng”, ông Tùng cho hay.
Hải Phòng có nhiều thuận lợi như: tiềm lực của thành phố ngày càng lớn mạnh, nên có nhiều nguồn lực đầu tư cho nông nghiệp; cơ sở hạ tầng trong nông nghiệp, nông thôn khang trang - thành quả của Chương trình xây dựng nông thôn mới; khoa học công nghệ ngày càng phát triển…
“Một trong những điểm mấu chốt để chuyển đổi xanh trong lĩnh vực nông nghiệp là sản xuất tập trung, hàng hóa quy mô lớn vì chỉ có sản xuất quy mô lớn mới có nền tảng để đầu tư hệ thống hạ tầng, thiết bị, khoa học công nghệ để phát triển nông nghiệp theo hướng kinh tế tuần hoàn, sản xuất hữu cơ, nông nghiệp sinh thái”, ông Bùi Thanh Tùng nhấn mạnh.
Chuyển đổi xanh trong nông nghiệp là hành trình hướng tới hội nhập, phát triển bền vững, từ đó xây dựng TP. Hải Phòng phát triển có nông thôn hiện đại - nông nghiệp sinh thái - nông dân văn minh.